Het wetsvoorstel ‘Wet versterking waarborgfunctie Awb’ introduceert belangrijke wijzigingen in de Algemene wet bestuursrecht (Awb) die erop zijn gericht de overheidsdienstverlening te verbeteren, maatwerk te bevorderen en de menselijke maat in het bestuursrecht te versterken.
Een belangrijke aanpassing is de wijziging van artikel 3:4 lid 2 Awb, dat voortaan de mogelijkheid biedt om het evenredigheidsbeginsel toe te passen bij gebonden bevoegdheden, ook als die zijn opgenomen in formele wetten.
In het geval van een gebonden bevoegdheid heeft het bestuursorgaan geen beleidsvrijheid. De wettelijke regeling “dicteert” wat het bestuursorgaan moet beslissen. De besluiten die hieruit voortkomen worden daarom gebonden beschikkingen genoemd.
In het geval van een discretionaire bevoegdheid heeft het bestuursorgaan wel beleidsvrijheid. De besluiten die hieruit voortkomen worden daarom vrije beschikkingen genoemd.
Het voorstel is om de tekst van artikel 3:4 lid 2 Awb als volgt aan te passen: (wijziging is dikgedrukt):
2. De voor een of meer belanghebbenden nadelige gevolgen van een besluit mogen niet onevenredig zijn in verhouding tot de met het besluit te dienen doelen, ook indien het eerste lid de af te wegen belangen beperkt.
De memorie van toelichting bij het wetsvoorstel gaat uit van het kader van de Harderwijk-uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak (ECLI:NL:RVS:2022:285). In die uitspraak ging het over toepassing van het evenredigheidsbeginsel in het geval van discretionaire bevoegdheden, zoals de bevoegdheid van artikel 13b van de Opiumwet (woningsluiting).
Het wetsvoorstel breidt deze toepassing uit naar gebonden bevoegdheden. Dat vergroot de mogelijkheden van bestuursorganen om onrechtvaardige gevolgen van een strikte toepassing van regels te corrigeren.
Naast deze belangrijke wijziging bevat het voorstel tal van andere interessante voorstellen, zoals:
– het bevorderen van persoonlijk contact en laagdrempelige geschilbeslechting,
– de introductie van het dienstbaarheidsbeginsel en
– versoepelingen i.v.m. termijnoverschrijding bij bezwaar.
Lees verder:
Het voorstel Wet versterking waarborgfunctie Awb door M.L.M. van der Loop in Tijdschrift voor Constitutioneel Recht